Co zmienia pakiet mobilności?

Nowy rok zazwyczaj oznacza sporo zmian prawnych i podatkowych – tak jest również w przypadku transportu międzynarodowego i polskich przewoźników. Chodzi oczywiście o tzw. pakiet mobilności, który już teraz budzi sporo obaw wśród przedsiębiorców transportowych.

Najważniejsze punkty artykułu:

• Pakiet mobilności to regulacje, które mają na celu unormowanie transportu drogowego w Unii Europejskiej.
• Pakiet mobilności wprowadza nowe zmiany w przepisach o czasie jazdy i odpoczynku kierowców.
• Pakiet mobilności zmienia zasady wypłacania wynagrodzenia kierowcom.

[toc]

Czym jest pakiet mobilności?

Pakiet mobilności jest zbiorem regulacji, których celem jest unormowanie transportu drogowego na terenie Unii Europejskiej poprzez zmianę już obowiązujących przepisów w trzech ważnych dla firm transportowych aspektach:

• czas jazdy i odpoczynku oraz tachografy;
• delegowanie kierowców;
• dostęp do rynku.

Unijny pakiet mobilności jest rozwiązaniem prawnym, które wchodzi w życie 2 lutego 2022 r. na terenie całej Wspólnoty. Polscy przedsiębiorcy obawiają się jednak nowych przepisów ze względu na potencjalny wzrost kosztów działalności transportowej. Jeśli tak się stanie większe koszty z pewnością będą oznaczały podwyżkę cen usług transportowych – ostatecznie klienci również zostaną dotknięci zmianami wprowadzanymi przez pakiet mobilności.

Co wprowadza pakiet mobilności?

Co ciekawe pierwszy pakiet mobilności wszedł w życie już w sierpniu 2020 r. Zawarte w nim zmiany dotyczą aż 5 aspektów w przepisach o czasie jazdy i odpoczynku kierowców.

1. Obowiązkowa organizacja powrotu kierowcy do centrum operacyjnego (bazy) lub miejsca zamieszkania kierowcy co 4 tygodnie – powrót na co najmniej 45 godzin; w przypadku wykorzystania w trasie dwóch odpoczynków tygodniowych skróconych – powrót przed kolejnym odpoczynkiem tygodniowym regularnym (co 3 tygodnie).
2. Zaostrzenie reguł dotyczących odpoczynków tygodniowych skróconych. Kierowca międzynarodowy może odbyć dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku pod rząd (2x24h) pod warunkami – rozpoczęcia przynajmniej dwóch skróconych odpoczynków tygodniowych poza granicą; w każdych czterech tygodniach zrealizowane zostały dwa tygodniowe odpoczynki regularne i dwa skrócone; po dwóch odpoczynkach tygodniowych skróconych, kolejnym odpoczynkiem powinien być tygodniowy regularny, poprzedzony rekompensatą za dwa poprzednie skrócenia – w bazie lub miejscu zamieszkania (konieczność udokumentowania powrotu/miejsca).
3. Uszczegółowienie i podkreślenie zakazu odbierania odpoczynków tygodniowych regularnych w kabinie pojazdu – zakaz dotyczy regularnych tygodniowych odpoczynków oraz postojów trwających więcej niż 45h (np. z powodu odbieranej rekompensaty); dodatkowe założenie, że odpoczynki 45h odbywa się w miejscu przyjaznym dla wszystkich płci z odpowiednim zapleczem sanitarnym oraz sypialnym.
4. Możliwość przedłużenia jazdy dziennej oraz tygodniowej o maksymalnie 1 lub 2 godziny przy powrocie do bazy lub do domu na odpoczynek tygodniowy – konieczność udokumentowania odstępstwa od przepisów i szczególnych okoliczności, tak jak w przypadku art. 12/561/2006 (dodatkowy ustęp w art. 12); obowiązek rekompensaty tego czasu z innym dowolnym odpoczynkiem w ciągu 3 tygodni; wydłużenie czasu jazdy o 2 godziny tylko, jeżeli kierowca odbierze 30 minut dodatkowej przerwy przed tym okresem i powróci na odpoczynek tygodniowy regularny – 45h; brak możliwości powołania się na omawiany paragraf przy naruszeniu zasad odpoczynków tygodniowych. Przy naruszeniu innych zasad np. odpoczynków tygodniowych, odpoczynków dziennych w załodze, jazdy ciągłej, jazdy dwutygodniowej.

Pakiet mobilności a zmiany w 2022 r.

W 2022 r. nastąpi kolejny etap wdrożenia pakietu mobilności. Już od 2 lutego 2022 roku na terenie UE kierowcy będą musieli otrzymywać pełne wynagrodzenie minimalne adekwatne do kraju, w którym wykonują swoją usługę. Wyłączone z tego będą przejazdy tranzytowe, a także transport bilateralny z i do Polski. Pakiet mobilności będzie jednak dotyczył przejazdów kabotażowych – jeśli kierowca polskiej firmy przewozi towar na terenie innego kraju Unii lub cross trade, czyli z jednego państwa unijnego do drugiego, innego niż siedziba przewoźnika.

Pod delegowanie nie będą podlegać:

• tranzyt (przejazd bez załadunku lub rozładunku);
• przewozy dwustronne/bilateralne (przewóz międzynarodowy do kraju siedziby lub z kraju siedziby) wraz z maksymalnie dwoma dodatkowymi załadunkami/rozładunkami (spełniając dodatkowe warunki).

Pod delegowanie podlegać będą:

• przewozy kabotażowe;
• przewozy typu cross-trade.

Pakiet mobilności wprowadza od lutego 2022 r. zasadnicze zmiany w zakresie wypłacania wynagrodzenia kierowcom. Polscy przedsiębiorcy będą musieli wypłacać kierowcom diety i ryczałty za nocleg, których nie będzie można zaliczyć do zagranicznego wynagrodzenia oraz dodatek wyrównawczy będący różnicą płacy polskiej i należnej zagranicznej pomimo, że zwiększone koszty utrzymania pracownika zostaną zrekompensowane znacznie wyższym wynagrodzeniem otrzymywanym za czas pracy objętej przepisami o pracownikach delegowanych – równym płacy otrzymywanej przez kierowców zatrudnionych w tzw. państwach przyjmujących.